مراد
از اقلیتهاى دینى، مجموع افرادى هستند که پیرو دینى جز دین یا ادیان مورد
قبول اکثریت جامعهاند و مراد از حقوق مجموعه حقوق و تکالیف اقلیتهاى دینى
در منابع اسلامى و حقوق موضوعه است. این مقاله مشتمل است بر حقوق اقلیتهاى
دینى در منابع اسلامى، حقوق اقلیتهاى دینى در قوانین ایران، و حقوق
اقلیتهاى مسلمان در کشورهاى غیرمسلمان.
در
منابع اسلامى، یعنى قرآن و حدیث و آراى فقها، امتیازات و تکالیفى براى
غیرمسلمانان منظور شده است. در منابع فقهى، احکام مربوط به غیرمسلمانان
عمدتآ در باب جهاد، و پارهاى احکام دیگر در ابوابى چون نکاح، ارث، حدود،
قصاص و دیات مطرح شده است. در این منابع، غیرمسلمانانى که پیرو هیچ یک از
ادیان شناخته شده یا اصطلاحاً اهل کتاب نیستند، از اهل کتاب حقوق کمترى
دارند و برخى مذاهب اسلامى حق اقامت در مناطق اسلامى (دارالاسلام*) را براى
آنان قائل نیستند (براى نمونه رجوع کنید به شافعى، ج۴، ص ۱۸۱ـ۱۸۳؛ نجفى، ج
۲۱، ص۳۴۹). به نظر بیشتر فقها، اهل کتاب منحصرند به زردشتیان (مجوس*)،
یهودیان و مسیحیان. برخى فقها صابئان را نیز، به گونه مطلق یا مشروط، به
اهل کتاب ملحق کرده و به آیات قرآن (رجوع کنید به بقره: ۶۲؛ مائده: ۶۹)
استناد کردهاند (رجوع کنید به علامه حلّى، ج ۹، ص ۲۸۲ـ۲۸۶؛ قرطبى، ذیل
بقره: ۶۲؛ خویى، ج ۱، ص ۳۹۱). از دیدگاه فقهى، این امکان براى اهل کتاب
وجود دارد که در قبال پذیرش شروطى، با انعقاد قرارداد ذمه با حاکمیت
اسلامى، از حقوقى برخوردار شوند؛ از اینرو، در متون اسلامى اهل کتابى که
قرارداد ذمه را پذیرفتهاند، اهل ذمه، ذِمى و اهل جزیه نیز خوانده شدهاند
(براى نمونه رجوع کنید به کلینى، ج ۳، ص ۵۶۶ـ۵۶۷؛ مطیعى، ج ۱۹، ص ۳۴۲). از
دیدگاه فقها، شروط مذکور در قراردادِ ذمه عمدتاً به نظر حاکم اسلامى بستگى
دارد؛ هر چند این شروط ــکه متضمن محدودیتهایى براى اهل ذمه است ــ در
منابع فقهى با اقتباس از سیره عملى برخى خلفاى نخستین ذکر شده است….
نوع فایل: word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: ۸
لطفاً برای مشاهده متن کامل تحقیق حقوق اقلیتها محصول را خریداری و دانلود نمائید